Leczenie ran przewlekłych to skomplikowany i czasochłonny proces. Rany te cechuję się tym, że nie goją się w normalny sposób i wymagają specjalnej opieki. Rany przewlekłe mogą być wynikiem różnych czynników, takich jak cukrzyca, niewydolność krążenia, niewłaściwa opieka nad ranami lub przewlekłe stany zapalne w tym zakażenie bakteriami. W naszej Poradni Leczenie Ran mamy wieloletnie doświadczenie w leczeniu ran przewlekłych.
Poniżej przedstawiamy ogólne zasady leczenia ran przewlekłych:
Etapy i sposoby leczenia ran przewlekłych
Ocena przyczyny:
Pierwszym krokiem w leczeniu ran przewlekłych jest ocena przyczyny ich powstania. Leczenie powinno być wielospecjalistyczne i ukierunkowane na rozwiązanie problemu podstawowego, który utrudnia proces gojenia się ran, na przykład poprzez kontrolę cukrzycy, diagnostykę układu naczyniowego USG Doppler. Poprawa krążenia, leczenie infekcji, regulacja cukrzycy są podstawą gojenia większości ran przewlekłych.
Usuwanie martwej tkanki:
W przypadku ran przewlekłych często występuje martwa tkanka, co utrudnia proces gojenia i jest pożywką dla bakterii. W takich przypadkach jest konieczne usunięcie martwego materiału (debridement), przeprowadzane chirurgicznie lub za pomocą zaawansowanych metod, takich jak leczenie enzymatyczne, waporyzacja laserem, zaawansowane opatrunki.
Zastosowanie opatrunków:
Wybór odpowiednich opatrunków jest kluczowy. Opatrunki na bazie hydrożelu, alginiany, hydrokoloidy czy opatrunki zawierające substancje przyspieszające gojenie, takie jak czynniki wzrostu, powinny być stosowane w celu utrzymania odpowiedniego środowiska wokół rany. Opatrunki dobiera chirurg, rodzaj opatrunku zmienia się wraz z postępem gojenia.
Kontrola infekcji:
Rany przewlekłe zwykle są zainfekowane. W przypadku obecności infekcji konieczne pobranie posiewy wraz z antybiogramem. Po uzyskaniu posiewy zastosowanie odpowiednich antybiotyków. Kontrola infekcji jest kluczowa dla prawidłowego gojenia się ran.
Stymulacja gojenia:
W niektórych przypadkach stosuje się metody stymulujące gojenie, takie jak terapia tlenem, ostrzykiwanie osoczem, hemoglobina, laser w niektórych przypadkach ucisk czyli kompresioterapia.
Zmiana pozycji pacjenta:
W przypadku ran powstałych na tle niewydolności żylnej wskazana jest elewacja kończyny na szynie Brauna. Zakaz długotrwałego siedzenia i stania. U pacjentów z odleżynami i ograniczoną ruchomością ważne jest, aby zmieniać ich pozycję, aby unikać długotrwałego nacisku na jednym obszarze, co może prowadzić do powstawania owrzodzeń.
Rehabilitacja:
W przypadku ran przewlekłych, szczególnie związanych z niewydolnością krążenia, pacjenci mogą wymagać programu rehabilitacyjnego w celu poprawy krążenia i funkcji mięśni. Ważny jest ruch poprawiający krążenie, spacery, rower stacjonarny i rehabilitacja ruchowa.
Leczenie ran przewlekłych jest procesem wieloetapowym, który wymaga współpracy zespołu medycznego, w tym lekarzy, pielęgniarek specjalizujących się w leczeniu ran, fizjoterapeutów i innych specjalistów. Plan leczenia powinien być dostosowany do indywidualnych potrzeb pacjenta i uwzględniać specyfikę danej rany oraz jej przyczyny.
Jakie są typy ran przewlekłych
Rany przewlekłe to rany, które nie goją się w oczekiwanym czasie lub które nawracają, utrzymując się przez dłuższy okres. Te rany mogą być wynikiem różnych czynników, takich jak niewydolność krążenia, przewlekłe zapalenie, cukrzyca, urazy lub zakażenia. Poniżej przedstawiamy niektóre typy ran przewlekłych:
Owrzodzenia stopy cukrzycowej (DFU – Diabetic Foot Ulcers):
Występują u osób z cukrzycą i są związane z uszkodzeniem nerwów (neuropatia) oraz zmianami w krążeniu krwi w stopie. Te rany najcżęściej rozwijają się na stopach i są trudne do gojenia. Wiecej o leczeniu stopy cukrzycowej na stronie PORADNIA STOPY CUKRZYCOWEJ W WARSZAWIE
Odleżyny – owrzodzenia uciskowe (Pressure Ulcers):
Rany te rozwijają się w wyniku długotrwałego nacisku na skórę, co prowadzi do uszkodzenia tkanek. Są często spotykane u osób z ograniczoną ruchomością, które spędzają długi czas w jednej pozycji.
Owrzodzenia żylne (Venous Ulcers):
Występują w wyniku niewydolności żylnej, która prowadzi do obrzęków, zmian w skórze i ostatecznie do powstania owrzodzeń, zazwyczaj na goleniach. Więcej o owrzodzeniach podudzi na stronie PRZYCZYNY I CZYNNIKI RYZYKA POWSTAWANIA PRZEWLEKŁEGO TROFICZNEGO OWRZODZENIA
Owrzodzenia tętnicze (Arterial Ulcers):
Wynikają z niewystarczającego dopływu krwi do tkanek, najczęściej związane z niewydolnością tętniczą. Występują zazwyczaj na stopach lub palcach.
Owrzodzenia neurotropowe:
Związane z uszkodzeniem układu nerwowego, co może prowadzić do utraty czucia w danym obszarze i trudności w zauważaniu urazów.
Owrzodzenia pourazowe:
Rany, które nie goją się prawidłowo po urazach, takich jak oparzenia, złamania czy skaleczenia.
Owrzodzenia związane z przewlekłym zapaleniem: Mogą obejmować rany związane z chorobami skóry, takimi jak łuszczyca, zapalenie skóry, czy też rany związane z chorobami układowymi.
Leczenie ran przewlekłych zwykle wymaga zintegrowanego podejścia, które uwzględnia zarówno eliminację czynnika sprawczego, jak i stosowanie odpowiednich metod leczenia ran. Każdy przypadek jest unikalny, dlatego istotne jest indywidualne podejście do oceny i leczenia danej rany. Współpraca z zespołem medycznym, w tym lekarzami, pielęgniarkami specjalizującymi się w leczeniu ran, i innymi specjalistami, jest kluczowa dla skutecznego leczenia ran przewlekłych.
Jakie opatrunki stosuje się w ranach przewlekłych?
Wybór opatrunków do ran przewlekłych zależy od wielu czynników, takich jak rodzaj rany, obecność zakażeń, obecność martwej tkanki, poziom wydzieliny z rany, a także indywidualne potrzeby pacjenta. Oto kilka rodzajów opatrunków, które mogą być stosowane w leczeniu ran przewlekłych:
Opatrunki hydrożelowe:
Dobrze izolują ranę od środowiska i utrzymują prawidłową wilgotność rany, co pomaga w utrzymaniu odpowiedniego środowiska gojenia. Opatrunki hydrożelowe mogą być stosowane w przypadku ran z obecnością martwej tkanki.
Opatrunki alginianowe:
Wykonane są z alg, co sprawia, że są chłonne i absorbują wilgoć z rany. Opatrunki alginianowe są często stosowane w przypadku ran z nadmiernym wydzielaniem, a także w obecności martwej tkanki.
Opatrunki hydrokoloidowe:
Zapewniają wilgotne środowisko do gojenia i są elastyczne, co pozwala na dostosowanie do kształtu rany. Opatrunki hydrokoloidowe mogą być stosowane w przypadku ran przewlekłych z umiarkowanym wydzielaniem.
Opatrunki z substancjami przyspieszającymi gojenie:
Niektóre opatrunki zawierają substancje takie jak czynniki wzrostu, które mają na celu przyspieszenie procesu gojenia. Mogą być stosowane w różnych typach ran przewlekłych.
Opatrunki silnie absorpcyjne:
Przeznaczone są do absorpcji dużych ilości wydzieliny z rany. Są stosowane w przypadku ran z obecnością nadmiernego wydzielania.
Opatrunki piankowe:
Wykonane z pianki poliuretanowej, są chłonne, elastyczne i dostosowują się do kształtu rany. Mogą być stosowane w przypadku ran przewlekłych, zarówno z umiarkowanym, jak i dużym wydzielaniem.
Opatrunki antybakteryjne:
Opatrunki zawierające substancje antybakteryjne lub antyseptyki, które mają na celu kontrolowanie infekcji w ranie. Przykładem są opatrunki zawierające jony srebra.
Opatrunki kompresyjne:
W przypadku ran żylakowych (żylowych) opatrunki kompresyjne mogą być stosowane w celu poprawy krążenia krwi i zmniejszenia obrzęków.
Przed wyborem opatrunku, ważne jest przeprowadzenie oceny rany przez chirurga, aby dostosować leczenie do konkretnych potrzeb pacjenta. Czasami konieczne jest również regularne zmienianie opatrunków, aby monitorować postęp gojenia i dostosować terapię w miarę potrzeb.
Dostęp do nowoczesnych metod i doświadczenie togłówne zalety leczenia chirurgicznego w przychodni Vitabene w Warszawie.
