Wynikające z rozwoju technologii zmiany stylu życia oraz pracy, a także powstanie nowych zawodów sprawiło, że coraz częściej lekarze mają do czynienia z jednostkami chorobowymi będącymi ich skutkiem. Przykładem takiej “nowej” dolegliwości jest ganglion ręki – schorzenie będące skutkiem regularnych przeciążeń w obrębie nadgarstków.
Spis treści
- Co to jest ganglion na ręce?
- Jak wyglądają objawy ganglionu nadgarstka?
- Ganglion nadgarstka – przyczyny
- Czy ganglion pojawia się tylko na rękach?
- Ganglion – diagnostyka
Co to jest ganglion na ręce?
Ganglion na ręce ma postać guzka znajdującego się w obrębie nadgarstka. Wypełniony jest galaretowatą treścią, której zawdzięcza swoją alternatywną nazwę – torbiel galaretowata. Gangliony na nadgarstkach mogą mieć różną wielkość. Niektóre są wyczuwalne jedynie podczas badania palpacyjnego; inne są stosunkowo dużymi i rzucającymi się w oczy zmianami. Cechą charakterystyczną tego rodzaju guzków jest ich częściowa przesuwalność względem podłoża. Ganglion ręki jest przy tym dość twardy w dotyku.
Jak wyglądają objawy ganglionu nadgarstka?
Ganglion w nadgarstku stanowi problem głównie natury estetycznej, choć może uciskać na naczynia krwionośne, ścięgna lub nerwy powodując ból, uczucie mrowienia, osłabienie ręki, a nawet ograniczenie ruchomości w stawie.
Niewielkie gangliony mogą początkowo nie dawać żadnych objawów. W miarę powiększania się, torbiele zaczynają uciskać na struktury wewnątrz stawu. Symptomy mogą wówczas przypominać zespół cieśni nadgarstka, a w przypadku zmian umiejscowionych w obrębie kolana – torbiel Bakera.
Ganglion nadgarstka – przyczyny
Aby wyjaśnić, od czego powstają gangliony, konieczne jest zapoznanie się z budową stawów u człowieka.
Miejsca, w których kości się łączą, są zabezpieczone torebką stawową, czyli otoczką z tkanki łącznej. Produkuje ona maź stawową – płyn, który zmniejsza wzajemne tarcie kości, chrząstek oraz ścięgien. Pewna jej ilość jest niezbędna dla prawidłowej pracy stawów. Zdarza się jednak, że dochodzi do nadmiernej produkcji mazi stawowej. Płyn powoduje rozciąganie torebki, wzrost ciśnienia w jej wnętrzu, a w rezultacie – powstanie zachyłka, widocznego z zewnątrz w postaci guzka.
Mechanizmy stojące za zjawiskiem nadprodukcji płynu stawowego, a co za tym idzie – przyczyny ganglionu nadgarstka – nie są jeszcze dokładnie poznane. Przyjmuje się, że najprawdopodobniej dzieje się tak na skutek przewlekłych przeciążeń oraz mikrourazów. Nadgarstek to miejsce, w którym łączy się ze sobą dużo drobnych kości. Jednocześnie każdego dnia narażony jest na znaczne przeciążenia, na przykład przy dźwiganiu czy podpieraniu się na rękach.
Problemem jednak mogą być nie tylko duże obciążenia, ale i regularne, wielogodzinne wykonywanie takich czynności jak pisanie, szycie, krojenie czy posługiwanie się niektórymi narzędziami. Nawet z pozoru drobne ruchy mogą przeciążać struktury kostne, więzadła oraz wszystkie elementy stawów.
Ganglion na nadgarstku w początkowej fazie może mieć postać niewielkiego obrzęku. Jeśli ręka będzie nadal narażana na przeciążenia, w torebce stawowej będzie pojawiać się coraz więcej płynu, prowadząc do powstania torbieli.
Gangliony w nadgarstku częściej pojawiają się u kobiet niż mężczyzn. Może być to związane z nieco mniejszą stabilnością stawów ręki połączoną z wielogodzinnym wykonywaniem codziennych obowiązków w pracy i domu. Na rozwój torbieli szczególnie narażone są także osoby z hipermobilnością – nieprawidłową budową tkanki łącznej, skutkującą nadmierną ruchomością stawów.
Czy ganglion pojawia się tylko na rękach?
W praktyce klinicznej spotykane są nie tylko gangliony na ręku. Problem z nadmierną produkcją mazi stawowej może pojawić się w niemal każdym stawie, szczególnie jeśli jest on narażony na regularne przeciążenia. Z tego powodu najczęstszą lokalizacją tego typu zmian (poza dłońmi) są stawy kolanowe, łokciowe, skokowe oraz stopy.
Ganglion – diagnostyka w Vitabene
Choć torbiele galaretowate same w sobie są łagodnymi zmianami, nie można ich ignorować. To, jak wyglądają gangliony nadgarstka sprawia, że można pomylić z nimi zmiany nowotworowe. Dlatego w przypadku pojawienia się guzka w obrębie stawów konieczna jest konsultacja z lekarzem; dzięki temu można zyskać pewność, że dana zmiana faktycznie jest niegroźna.
W gabinecie Vitabene postawienie diagnozy poprzedzone jest badaniami obrazowymi USG oraz RTG. W niektórych przypadkach konieczne jest także wykonanie rezonansu magnetycznego. Dzięki temu specjalista może określić zawartość zmian i potwierdzić rozpoznanie.
Jeśli podejrzewasz u siebie pojawienie się ganglionu lub podobnego problemu, skontaktuj się ze specjalistami Vitabene. Zajmujemy się nie tylko diagnostyką; w gabinecie w Warszawie oferujemy także metody leczenia dopasowane do potrzeb pacjenta oraz stopnia zaawansowania problemu – od nieinwazyjnych procedur z dziedziny fizjoterapii, po zabiegi chirurgiczne.
Bibliografia:
- K. Stępień, Ganglion; Medycyna Praktyczna dla Pacjentów, 13.04.2021, dostęp: 25.05.2022;
- Mgr P. Jureczko, Torbiel nadgarstka (ganglion na dłoni) – objawy, leczenie, operacja; Świat Rehabilitacji, dostęp: 25.05.2022;
- Książek-Czekaj, J. Kucmin, M. Mastalerz, M. Wiecheć, Torbiel galaretowata – postępowanie fizjoterapeutyczne; Praktyczna fizjoterapia i rehabilitacja, 28.11.2017, dostęp: 25.05.2022;