Czym się różnią jęczmień od gradówki? Objawy, przyczyny i sposoby leczenia

Jęczmień i gradówka to stosunkowo częste schorzenia dotykające okolic oczu. Obydwa problemy mogą powodować wystąpienie podobnych objawów. Istnieją jednak istotne różnice w ich przyczynach, charakterystyce oraz metodach leczenia. Jak rozpoznać gradówkę i jęczmień? Po czym można poznać, z którą chorobą mamy do czynienia oraz kiedy należy udać się do specjalisty?

Jaka jest różnica między jęczmieniem a gradówką?

Czy jęczmień i gradówka to to samo? Choć między nimi istnieje wiele podobieństw, są to całkowicie odrębne jednostki chorobowe. Jęczmień powiekowy jest ostrym stanem zapalnym obejmującym mieszki włosowe rzęs lub gruczoły Meiboma. Objawia się jako bolesny guzek lub pojedyncza, grudkowata zmiana na powiece. Często towarzyszy jej obrzęk. Przyczyną jęczmienia najczęściej jest bakteryjne zakażenie gruczołu łojowego, zazwyczaj wywołane przez gronkowca złocistego. Bakterie mogą przedostać się do jego wnętrza poprzez jego ujście lub drobne uszkodzenie skóry, z towarzyszącym zatkaniem ujścia gruczołu. Jęczmień może wystąpić zarówno na powiece dolnej, jak i górnej.

Z kolei mianem gradówki określa się przewlekły stan zapalny gruczołów Meiboma, o charakterze ziarniniaka tłuszczowego. Również w tym przypadku dochodzi do zaczopowania ujścia gruczołów, czego konsekwencją bardzo często jest rozwój stanu zapalnego.

Podobnie jak jęczmień, gradówka objawia się jako obrzęknięte, grudkowate zmiany. Jednak różnica między gradówką a jęczmieniem polega przede wszystkim na lokalizacji gruczołów dotkniętych chorobą i towarzyszącego jej stanu zapalnego. O ile w przypadku struktur zlokalizowanych przy nasadzie rzęs mowa o jęczmieniu, objęte gradówką gruczoły Meiboma znajdują się po wewnętrznej stronie powiek. W dodatku jęczmień zazwyczaj ma postać pojedynczej, bolesnej zmiany; w przypadku gradówki często występują one w większej ilości i mogą nie powodować dolegliwości bólowych. Gradówka może być również powikłaniem jęczmienia.

Jęczmień i gradówka – przyczyny i czynniki ryzyka

Różnice między gradówką a jęczmieniem dotyczą przede wszystkim lokalizacji zmian chorobowych. Przyczyny obu schorzeń są podobne i obejmują zablokowanie ujścia gruczołów łojowych, a często także infekcje bakteryjne. Czynnikami, które zwiększają ryzyko pojawienia się zmian, są przede wszystkim:

• niewłaściwa higiena oczu – brak regularnego oczyszczania powiek lub np. niedokładny demakijaż sprzyjają namnażaniu się bakterii i zatykaniu gruczołów znajdujących się na krawędzi powiek,
• osłabienie układu odpornościowego, zwiększające ryzyko infekcji bakteryjnych,
• osobnicza podatność na zakażenia bakteryjne,
• stosowanie zanieczyszczonych przedmiotów do przykrywania oczu, na przykład kompresów czy opasek.

Leczenie jęczmienia i gradówki

Podobieństwo między jęczmieniem a gradówką sprawia, że w przypadku obydwu chorób stosuje się podobne metody leczenia. Istnieje również szereg domowych sposobów pomagających w łagodzeniu dolegliwości. Należy jednak pamiętać, by nie stosować ich na własną rękę bez konsultacji z lekarzem. Podczas wizyty specjalista określi rodzaj i przyczynę zaobserwowanych zmian, co pozwoli na wdrożenie odpowiedniego leczenia.

Domowe metody leczenia jęczmienia i gradówki

Wśród domowych sposobów na jęczmień i gradówkę wymienia się najczęściej:

• przykładanie ciepłych kompresów do zmienionego chorobowo obszaru. Stosuje się je kilka razy dziennie, przez 3-5 minut. Można wykorzystać przy tym napary z ziół, przede wszystkim rumianku lub herbaty, a także roztwór sody oczyszczonej,
• masaż powieki – tradycyjnie wykonywany przy pomocy złotej obrączki; w praktyce jednak rodzaj wykorzystanego do tego celu narzędzia nie ma większego znaczenia. Istotna jest prawidłowa technika, wskazana przez lekarza podczas wizyty.

Aby wspomóc leczenie i złagodzić objawy jęczmienia lub gradówki w trakcie terapii należy unikać noszenia soczewek kontaktowych. Bardzo ważna jest również dbałość o prawidłową higienę oczu i dokładne, ale jednocześnie delikatne oczyszczanie powiek i rzęs. Zaleca się również rezygnację z makijażu na czas leczenia.

Czytaj także: Gradówka – domowe sposoby leczenia. Czy da się wyleczyć gradówkę w domu?

Leczenie profesjonalne

Profesjonalne metody leczenia obejmują m.in. stosowanie preparatów o działaniu przeciwzapalnym. W przypadku cięższych infekcji może pojawić się również konieczność antybiotykoterapii.

Jeśli zmiany nie zanikają samoistnie, może być konieczne wykonanie drenażu, polegającego na nacięciu guzka przez lekarza oraz mechanicznym usunięciu zalegającej wydzieliny.

Opisane metody leczenia są całkowicie bezpieczne i sprawiają, że objawy choroby szybko ustępują. Aby jednak mieć pewność ich skuteczności, należy udać się do sprawdzonego specjalisty. Jeśli poszukujesz sposobu na usunięcie gradówki w Warszawie, skorzystaj z usług wielospecjalistycznej przychodni Vitabene. Przyjmujący u nas lekarze mają wieloletnie doświadczenie w leczeniu różnego typu zmian w obrębie powiek. Naszym pacjentom zapewniamy dokładną diagnostykę pozwalającą określić, czy w danym przypadku wystąpił jęczmień, czy gradówka i kompleksową terapię aż do całkowitego wyleczenia.

Czytaj także: Gradówka na oku, kiedy udać się do lekarza?

Bibliografia:

1. dr n. med. A. Pogrzebielski, Jęczmień i gradówka (guzki zapalne powiek): przyczyny, objawy i leczenie, Mp.pl 28.03.2022, dost. 26.03.2023;
2. dr hab. n. med. D. Pojda-Wilczek, Leczenie chorób powiek, Mp.pl Medycyna Rodzinna, 18.10.2016, dost. 26.05.2023;

3. dr hab. n. med. A. Kubicka-Trząska, Farmakoterapia bakteryjnych schorzeń narządu wzroku, Okulistyka po Dyplomie 03/2018, dost. 26.05.2023;