Ścięgna to zbudowane ze zbitej tkanki łącznej struktury stanowiące przedłużenie mięśni. Ich rolą jest przenoszenie siły skurczu z mięśnia do kości. Cechują się niską sprężystością, przez co są stosunkowo podatne na uszkodzenia – naciągnięcie, naderwanie lub zerwanie. Urazy te najczęściej dotyczą kończyn dolnych, jednak częstym problemem są również uszkodzenia ścięgien ręki – zazwyczaj palców i nadgarstka. Większość z nich występuje w obrębie przyczepu ścięgna do kości lub w miejscu przejścia brzuśca mięśnia w ścięgno. Po czym poznać zerwane ścięgno i jak dochodzi do tego typu urazów?
Spis treści
Uszkodzenia ścięgien ręki – rodzaje i objawy
W praktyce klinicznej wyróżnia się trzy główne rodzaje uszkodzeń ścięgien: naciągnięcie, naderwanie oraz zerwanie.
Zerwanie ścięgna w ręce najczęściej ma miejsce u osób dorosłych – z wiekiem stają się one bowiem coraz mniej elastyczne. Głównym objawem zerwania ścięgna ręki jest silny ból; często słyszalny jest także trzask w momencie urazu. Następnie pojawia się obrzęk, a czasem również krwiak. W niektórych przypadkach można wyczuć ubytek przez skórę. To, po czym można poznać zerwane ścięgno, to także brak możliwości wykonania ruchu zależnego od uszkodzonej struktury. Zerwaniu ścięgien ręki często towarzyszą uszkodzenia innych struktur, np. okolicznych więzadeł, chrząstki stawowej lub kości.
W przypadku naciągnięcia lub naderwania ścięgna ręki objawy są podobne jak przy zerwaniu, jednak mniej nasilone. Pojawia się niewielki obrzęk oraz tkliwość w miejscu urazu. W niektórych przypadkach można wyczuć nierówność na przebiegu ścięgna.
Przyczyny uszkodzenia ścięgien ręki
Uszkodzenia ścięgien ręki należą do częstych kontuzji wśród osób uprawiających sport – zarówno zawodowców, jak i amatorów. Najczęściej dochodzi do nich na skutek przeciążenia. Bezpośrednią przyczyną naciągnięcia lub naderwania ścięgna ręki jest użycie zbyt dużej siły, która przekracza wytrzymałość tkanek, co doprowadza do ich uszkodzenia.
Zerwanie ścięgna ręki może być następstwem urazu bezpośredniego bądź pośredniego. Do tych ostatnich dochodzi najczęściej podczas nagłego, gwałtownego ruchu – podciągnięcia się, podniesienia ciężaru lub podparcia przy ćwiczeniach takich jak np. pompki. Największe ryzyko kontuzji występuje w przypadku wykonywania aktywności fizycznej bez odpowiedniego przygotowania i rozgrzewki.
Przyczyną bezpośredniego urazu może być z kolei uderzenie w napięte ścięgno – na przykład kopnięcie, zderzenie lub trafienie piłką.
Uszkodzenia ścięgien ręki są również skutkiem obecności zmian chorobowych w obrębie stawów. Dochodzi do nich najczęściej u osób po 40. roku życia, co zazwyczaj jest efektem obecności zmian zwyrodnieniowych oraz pogarszającego się z wiekiem unaczynienia tkanek. Istotnym czynnikiem ryzyka jest również przyjmowanie sterydów, powodujące osłabienie mięśni oraz ścięgien.
Jak wyleczyć naciągnięte lub zerwane ścięgno?
Zarówno naciągnięcie, jak i zerwanie ścięgien ręki, wymaga natychmiastowej interwencji lekarskiej. W celu potwierdzenia kontuzji wykonuje się badania obrazowe, przede wszystkim RTG oraz USG. Pozwalają one dokładnie zlokalizować uszkodzenie oraz określić jego rodzaj.
W przypadku całkowitego zerwania lub poważnego naderwania ścięgien ręki konieczne jest operacyjne przywrócenie ciągłości tkanek. Następnie kończyna musi zostać unieruchomiona na okres kilku tygodni. Ostatnim etapem leczenia jest rehabilitacja, obejmująca przede wszystkim odpowiednio dobrane ćwiczenia oraz zabiegi fizykoterapeutyczne. W tym czasie konieczne są regularne kontrole lekarskie, w trakcie których specjalista może ocenić, czy naderwane ścięgno zrasta się prawidłowo. Należy przy tym uzbroić się w cierpliwość – proces ten nierzadko może trwać dłużej niż zrastanie się złamanej kości.
Naderwanie lub naciągnięcie ścięgna w ręce zazwyczaj nie wymaga leczenia operacyjnego. Jednak i w tym przypadku należy wykonać badania obrazowe, w celu wykluczenia jego zerwania. W trakcie rekonwalescencji należy zadbać o:
- zabezpieczenie kończyny przed nadmiernymi ruchami (zazwyczaj zalecane jest unieruchomienie, np. w ortezie),
- unikanie przeciążeń (np. chwytania przedmiotów, wykonywania precyzyjnych czynności,
- stosowanie zimnych okładów oraz preparatów przeciwbólowych i przeciwzapalnych – to, jak długo boli naciągnięte ścięgno, zależy przede wszystkim od stopnia jego uszkodzenia. Zazwyczaj ból ustępuje w ciągu 1-2 tygodni.
W niektórych przypadkach konieczne może być założenie opatrunku gipsowego.
O ile zerwanie ścięgna ręki trudno jest zignorować, dolegliwości spowodowane jego naciągnięciem lub naderwaniem bywają bagatelizowane. Należy jednak pamiętać, że brak odpowiedniego leczenia może powodować pogłębienie urazu; zwiększa także ryzyko zerwania ścięgna w przyszłości.
Dlatego w przypadku podejrzenia uszkodzenia ścięgien ręki konieczne jest pilne skontaktowanie się ze specjalistą z zakresu ortopedii. Zachęcamy do skorzystania z usług przychodni Vitabene. Jako poradnia chirurgii ręki w Warszawie specjalizujemy się przede wszystkim w leczeniu chirurgicznym oraz szczegółowej diagnostyce urazów i chorób narządu ruchu. Zapewniamy kompleksową opiekę również w przypadku naciągnięć i naderwań ścięgien. Odpowiednio dobrane procedury pozwalają przywrócić uszkodzonym tkankom ich fizjologiczną strukturę, zapobiegając utrwaleniu się kontuzji. Dzięki temu nasi pacjenci zyskują szansę na szybki powrót do pełnej aktywności.
