Brodawki wirusowe, zwane także kurzajkami, to niewielkie, twardawe narośle na skórze. Mogą mieć kolor cielisty lub przybierać barwę białą, różową lub brązowawą. Problem ten najczęściej dotyczy dzieci w wieku szkolnym, ale pojawia się również u dorosłych. Najczęściej można zaobserwować brodawki wirusowe na skórze dłoni (w tym palców) oraz podeszwach stóp. Co jest przyczyną pojawienia się brodawek wirusowych? Jak wyglądają i jakie objawy mogą im towarzyszyć?
Spis treści
Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV)
Brodawka wirusowa to zmiana skórna, która pojawia się na skutek zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego (rodzaj HPV). Objawy infekcji mogą być bardzo różne – brodawki to tylko jeden z problemów, których podłożem może się ona stać.
Określenie „wirus HPV” odnosi się w istocie do około stu wirusów z tego rodzaju. Część jest przyczyną powstawania łagodnych zmian skórnych, takich jak brodawki czy kłykciny kończyste, inne zaś mogą prowadzić do rozwoju nowotworów złośliwych, takich jak rak szyjki macicy czy rak kolczystokomórkowy skóry.
Wirus HPV – czy objawy zakażenia są zawsze widoczne?
Według badań, infekcję HPV w ciągu swojego życia przechodzi minimum 50% populacji. Wirusy przenoszone są najczęściej poprzez bezpośredni kontakt z błonami śluzowymi lub skórą zakażonej osoby. Co ważne, zakażenie nie jest równoznaczne z rozwojem objawów klinicznych. U osób, których układ odpornościowy funkcjonuje prawidłowo, może on pozostawać w stanie latencji („uśpienia”). Wystarczy jednak, że będzie miało miejsce przejściowe osłabienie odporności, by pojawiły się dolegliwości o łagodnym przebiegu, takie jak brodawki wirusowe.
Brodawka wirusowa – objawy
To, jak wyglądają brodawki wirusowe wywołane przez HPV, zależy przede wszystkim od miejsca, w którym się pojawią. Mogą one powstawać w każdym miejscu na ciele, w tym na błonach śluzowych (również w jamie ustnej) oraz na spojówkach. Wyróżnia się kilka rodzajów zmian skórnych tego typu:
- Brodawki zwykłe (kurzajki) – mają postać grudek naskórkowych o średnicy 5-10 mm i kolorze zbliżonym do odcienia skóry. Najczęściej zlokalizowane są na palcach rąk, również w okolicy paznokci.
- Brodawki stóp – mają 1-2 cm średnicy, kolor skóry oraz szorstką powierzchnię. Pojawiają się na podeszwach stóp.
- Brodawki płaskie (młodocianych) – płaskie, pojawiające się najczęściej na twarzy lub w układzie linijnym w miejscach zadrapania.
- Brodawki przejściowe – pojawiają się u osób z obniżoną odpornością, łączące w sobie cechy brodawek zwykłych oraz płaskich.
- Brodawki płciowe – mają postać uszypułowanych grudek o nieco kalafiorowatym kształcie, pojawiających się na sromie, prąciu oraz w okolicy odbytu.
Brodawki wirusowe – zapobieganie
Zapobieganie pojawieniu się brodawek wirusowych jest równoznaczne z profilaktyką zakażenia wirusem HPV. W tym celu należy przestrzegać podstawowych zasad, takich jak:
- unikanie bezpośredniego kontaktu z osobą zakażoną, u której widoczne są objawy takie jak brodawki, używania wspólnego ręcznika czy noszenia jej butów,
- przestrzeganie zasad higieny w miejscach publicznych takich jak toalety, sauny, szatnie na siłowni czy baseny,
Leczenie brodawek wirusowych
Brodawki wirusowe nie są groźne dla zdrowia ani życia osoby, u której się pojawią. Rzadko dają również jakiekolwiek dolegliwości (z wyjątkiem zmian umiejscowionych na podeszwach stóp i wałach okołopaznokciowych – w tym przypadku nacisk może powodować ból). Są jednak poważnym problemem estetycznym, a w dodatku są wysoce zaraźliwe. Z tego powodu specjaliści z przychodni Vitabene zalecają podejmowanie leczenia, które pozwala na szybkie usunięcie brodawek z powierzchni skóry. Co ważne, nie istnieje leczenie przyczynowe – eliminuje się jedynie objawy.
W przypadku brodawek stosuje się leczenie chirurgiczne oraz zachowawcze.
Leczenie zachowawcze polega na stosowaniu środków miejscowych, które mogą hamować podziały komórek w obrębie zmian, powodować ich złuszczanie (kwas salicylowy) lub pobudzać komórki do wydzielania interferonu. Istotne jest również wspieranie pracy układu odpornościowego – zdarza się bowiem, że poprawa odporności sprawia, że zmiany zanikają samoistnie.
W trakcie leczenia inwazyjnego zmiany zostają usunięte chirurgicznie. Stosuje się w tym celu klasyczne metody (wycinanie skalpelem, łyżeczkowanie), krioterapię, elektrokoagulację lub laser. Co ważne, nie powoduje to usunięcie wirusa z organizmu, dlatego brodawki mogą z czasem nawracać.
Brodawka wirusowa jest problemem, który mimo braku leczenia przyczynowego, może być skutecznie usuwany. Przeprowadzane w placówce medycznej Vitabene zabiegi są bezpieczne i praktycznie bezbolesne, eliminując zmiany niezależnie od ich umiejscowienia.
Bibliografia:
- E. Mądry, M. Gibas, HPV – wirus o wielu twarzach, s. 702-703, Family Medicine & Primary Care Review, 2009
- P. Nockowski, Charakterystyka najczęstszych dermatoz skóry stóp, s. 227-228, Aesthetic Cosmetology and Medicine, 03.2016
-
I. E. Wencel, K. Kordus, Porównanie skuteczności terapii nieinwazyjnych i inwazyjnych w zabiegach usuwania brodawek wirusowych skóry stóp, Aesthetic Cosmetology and Medicine, s. 235-241, 2021;10(5)
