Staw kolanowy należy do najbardziej podatnych na kontuzje struktur w ludzkim organizmie. Wpływ na to ma między innymi jego specyficzna, złożona budowa, długa dźwignia oraz fakt, że wiele codziennych aktywności powoduje wykręcanie, naciąganie czy przeciążanie struktur, które go tworzą. W szczególnym stopniu dotyczy to więzadeł krzyżowych. Zerwanie, naciągnięcie lub innego typu uszkodzenie więzadła kolanowego obserwuje się u większości osób, które zgłosiły się do poradni ortopedycznej w związku z urazami kolan. Jak diagnozować uszkodzone więzadła kolanowe i kiedy zalecane jest USG?
Spis treści
- Uszkodzenie więzadeł kolanowych – przyczyny i czynniki ryzyka
- Po czym poznać uszkodzone więzadło?
- Więzadła kolanowe – diagnostyka i USG więzadła stawu kolanowego
Uszkodzenie więzadeł kolanowych – przyczyny i czynniki ryzyka
Więzadła kolanowe zbudowane są z tkanki łącznej; wyglądem przypominają mocne taśmy. Łączą one kość udową z kością strzałkową, zapewniając stabilność stawu. Wyróżnia się:
- więzadło krzyżowe przednie i krzyżowe tylne, biegnące wewnątrz stawu,
- więzadła poboczne, przebiegające po zewnętrznej (więzadło strzałkowe) oraz przyśrodkowej (więzadło piszczelowe) stronie kolana.
Naderwanie lub naciągnięcie więzadła kolanowego to stosunkowo częsty problem, szczególnie wśród młodych i aktywnych fizycznie osób. Najczęściej jest ono skutkiem przekroczenia fizjologicznego, tj. prawidłowego zakresu ruchomości stawu, np. na skutek częstych, gwałtownych skrętów tułowia połączonych z „blokowaniem” kolan i stóp podczas uprawiania sportów takich jak piłka nożna, narciarstwo, koszykówka czy sporty walki.
Do uszkodzenia więzadeł krzyżowych częściej dochodzi u kobiet, niż u mężczyzn. W grupie zwiększonego ryzyka są również osoby, które w przeszłości miały naciągnięte lub zerwane więzadła kolanowe. Co ciekawe, zwiększa to również ryzyko analogicznego urazu w obrębie drugiego, zdrowego dotąd stawu.
Naciągnięte lub naderwane więzadło kolanowe najczęściej jest wynikiem nagłego, nadmiernego zeszpotawienia lub skoślawienia kolana, potocznie określanego jako jego wygięcie na zewnątrz lub do wewnątrz. Tego typu kontuzje mają miejsce m.in. podczas jazdy na nartach, gry w piłkę nożną lub koszykówkę lub w sportach walki. Zdarza się również, że dochodzi do nich na skutek poślizgnięcia się lub potknięcia na nierównym podłożu lub schodach.
Po czym poznać uszkodzone więzadło?
Wiedza o tym, jakie są objawy zerwania więzadła w kolanie jest szczególnie ważna, gdy ulubiona aktywność wiąże się z ryzykiem urazów w obrębie stawu kolanowego. Pozwala to zmniejszyć ryzyko sytuacji, w której np. z powodu niewielkiego nasilenia zignoruje się dolegliwości wywołane poważnym uszkodzeniem tkanek, wymagającym pilnej interwencji lekarskiej.
Po czym poznać uszkodzone więzadło krzyżowe? Do charakterystycznych objawów należy:
- obrzęk w obrębie kolana,
- ból odczuwany w środku stawu,
- ograniczenie ruchomości stawu,
- uczucie braku stabilności nogi przy próbie stanięcia na niej, a nawet całkowity brak takiej możliwości.
Do objawów uszkodzenia więzadeł pobocznych należą:
- ból po wewnętrznej lub zewnętrznej stronie kolana,
- obrzęk i/lub zasinienie w miejscu urazu,
- ograniczenie ruchomości kolana utrudniające, a nawet uniemożliwiające chodzenie,
- uczucie braku stabilności kolana i wrażenie, że noga „ucieka” podczas próby jej odciążenia.
Należy pamiętać, że nie wszystkie wymienione objawy muszą występować jednocześnie ani pojawić się zaraz po urazie. Nie zawsze też są na tyle nasilone, by np. znacząco utrudniać lub uniemożliwiać chodzenie.
Czytaj też: Ból i ograniczenie ruchomości stawów.
Więzadła kolanowe – diagnostyka i USG więzadła stawu kolanowego
Proces diagnostyczny pozwalający ortopedzie potwierdzić lub wykluczyć uszkodzenia więzadeł kolanowych rozpoczyna się od zebrania wywiadu. Dotyczy on przede wszystkim okoliczności, w jakich doszło do urazu oraz będących jego skutkiem objawów. Następnie przeprowadzane jest badanie fizykalne, obejmujące m.in. ocenę stabilności kolana i ustalenie punktów bólowych. Jeśli obecny jest krwiak, lekarz może zaproponować punkcję stawu w celu jego usunięcia. Pozwala ona nie tylko zmniejszyć odczuwane przez pacjenta dolegliwości; analiza odprowadzonego płynu również może dostarczyć ortopedzie ważnych informacji.
Konieczne jest również przeprowadzenie badań obrazowych, w tym zdjęcia RTG pozwalającego wykluczyć ewentualne złamania. W gabinecie Vitabene elementem diagnostyki jest też wykonywane USG więzadła stanu kolanowego. W niektórych przypadkach może być ono zastępowane przez badanie MRI.
To, kiedy pacjent jest kierowany na MRI, a kiedy na USG stawu kolanowego, zależy przede wszystkim od tego, jakiego typu uraz specjalista podejrzewa. Jeśli symptomy wskazują, że uszkodzeniu uległy poboczne więzadła kolanowe, diagnostyka USG pozwala na dokładną ocenę i wykrycie nawet niewielkiego naderwania. Warunkiem jest jednak przeprowadzanie badania przed naprawdę doświadczonego specjalistę.
Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej na temat możliwych przyczyn bólu kolana, przeczytaj też artykuł: zwyrodnienie stawu kolanowego – przyczyny i objawy.
Potrzebny Ci ortopeda w Warszawie, który postawi rzetelną diagnozę? Skorzystaj z usług Vitabene! Diagnozujemy uszkodzenia więzadeł kolanowych z wykorzystaniem USG stawów. Pozwala nam to wykrywać różnego typu urazy, a co za tym idzie – wdrażać leczenie dopasowane idealnie do potrzeb pacjentów.
Bibliografia:
- Lek. K. Stępień, Uszkodzenia więzadeł pobocznych kolana, Medycyna Praktyczna dla Pacjentów, 3.12.2020, dost. 27.10.2022.
- Lek. K. Stępień, Uszkodzenia więzadeł krzyżowych, Medycyna Praktyczna dla Pacjentów, 21.09.2020, dost. 27.10.2022.
-
S. Sztuce-Małasiewicz, Urazy w obrębie stawu kolanowego. Diagnostyka uszkodzeń stawu kolanowego na potrzeby fizjoterapii, Praktyczna Fizjoterapia & Rehabilitacja, 10.07.2019, dost. 27.10.2022.