Dermatoskopia to podstawowe badanie służące do diagnozowania zmian na skórze. Dzięki niemu możliwe jest dokładne przyjrzenie się zmianom skórnym, a także wykrycie złośliwych nowotworów skóry we wczesnym stadium, umożliwiającym całkowite wyleczenie. Pozwala także ocenić, które zmiany skórne należy usunąć, nawet jeśli nie wykazują jeszcze oznak rozwoju komórek rakowych.
Prawie każdy człowiek posiada na ciele różnego rodzaju znamiona i pieprzyki. Większość z nich jest całkowicie niegroźna, jednak niektóre mogą być ogniskiem rozwoju czerniaka złośliwego – nowotworu odpowiedzialnego za aż 75% zgonów spowodowanych tego rodzaju chorobami skóry. Dlatego ważne jest regularne przeprowadzanie badań profilaktycznych. Co to jest dermatoskopia i na czym polega?
Dermatoskopia – co to jest?
Dermatoskopia to nieinwazyjne, bezbolesne i całkowicie bezpieczne dla zdrowia badanie. Przeprowadza je lekarz dermatolog za pomocą specjalnego urządzenia, zwanego dermatoskopem. Przypomina on lupę z dodatkowym oświetleniem, które wnika w głębsze warstwy skóry. Obraz zostaje powiększony 10-20 razy, co umożliwia dokładne przyjrzenie się zmianie oraz jej strukturze.
Czas badania zależy od ilości zmian, które muszą być obejrzane przez lekarza. Zazwyczaj ocena znamion trwa od około 10 minut w przypadku pojedynczej zmiany i odpowiednio dłużej przy większej ich liczbie.
Na czym polega dermatoskopia?
Dermatoskopia jest badaniem, które nie wymaga specjalnego przygotowania ze strony pacjenta.
Specjalista pokrywa dermatoskop specjalnym preparatem, który minimalizuje odbijanie i rozpraszanie światła, a następnie ogląda zmianę. W trakcie badania oceniana jest nie tylko powierzchnia skóry, ale i jej głębsze struktury. Dzięki temu dermatoskopia to badanie, które umożliwia ocenę asymetrii zmian, ich barwy, a także cech niedostrzegalnych gołym okiem. Zmiany barwnikowe mogą różnić się od siebie oraz niezmienionej skóry obecnością siateczkowatych struktur, kropek, grudek, pasm tkanki lub innego unaczynienia.
Na podstawie wyników przeprowadzanego badania dermatolog może zalecić obserwację zmian, ale także odpowiednie leczenie – w tym zabieg chirurgiczny. W sytuacji, w której konieczne jest wycięcie zmiany, dermatoskopia pozwala też na precyzyjną ocenę miejsca, w którym ma nastąpić cięcie. Ułatwia to usunięcie jej w trakcie jednego zabiegu i uniknięcie ryzyka pozostawienia zmienionych komórek.
W sytuacji, w której zalecana jest dalsza obserwacja zmiany lekarz określa także, kiedy wykonać dermatoskopię mającą na celu porównanie zmian. Regularne fotografowanie zmiany pozwala ocenić, czy następuje zmiana ich wielkości, kształtu oraz struktury. Dzięki temu można łatwo wykryć ewentualną ewolucję niegroźnej zmiany barwnikowej w kierunku niebezpiecznego czerniaka złośliwego.
Więcej na ten temat w artykule: Niegroźna zmiana czy nowotwór skóry – jak je rozróżnić?
Kiedy wykonać dermatoskopię?
Istnieją liczne wskazania do przeprowadzenia badania dermatoskopowego. W gabinecie Vitabene najczęściej wykonuje się je u pacjentów, na których skórze znajdują się znamiona o nieregularnym kształcie lub nierównomiernym kolorze, a także gdy są one wyjątkowo duże. Zdarza się, że wskazaniem do wykonania dermatoskopii jest obecność dużej liczby piegów na ciele.
Badanie to przeprowadza się także u osób, w których rodzinach występowały przypadki nowotworów skóry. Jest ono wskazane także przy takich schorzeniach skóry jak naczyniaki, brodawki, rogowacenie łojotokowe czy dermatofibroma.
Wskazaniem do badania jest także pojawienie się na ciele nowych zmian, szczególnie takich o zmiennym kolorze lub kształcie. Do specjalisty należy także udać się w sytuacji, w której wystąpią niepokojące objawy takie jak ból w ich obrębie.
Dermatoskopię najlepiej wykonywać jesienią lub zimą, minimum raz do roku. Oprócz tego konieczna jest regularna obserwacja własnego organizmu. Pozornie niegroźne zmiany na ciele, w tym wrodzone znamiona, mogą stać się źródłem poważnej choroby. Dlatego należy regularnie oglądać pojawiające się pieprzyki, a w razie najmniejszych wątpliwości skonsultować się ze specjalistą takim jak dermatolodzy z gabinetu Vitabene.
Dermatoskopia to badanie, które pozwala na skuteczne wykrycie czerniaka złośliwego skóry na wczesnym etapie, dzięki cechom, które nie są widoczne gołym okiem. To bardzo niebezpieczny nowotwór, który szybko daje przerzuty. Dlatego tak ważne jest szybkie postawienie diagnozy, zwiększające szanse na pomyślność leczenia.
Źródła:
- A. Widera, Dermatoskopia i videoskopia – na czym polegają? Portal Akademia Czerniaka;
-
Agnieszka Czyżewska, Dermatoskopia – badanie znamion, Portal Twoje Znamiona, 2020;