Czy wiesz, na czym polega badanie histopatologiczne zmiany skórnej?

Badania histopatologiczne pełnią ważną rolę w diagnostyce wielu chorób. Przeprowadzane są zarówno w celu pierwotnej oceny charakteru podejrzanej zmiany, jak i w ramach kontroli przebiegu procesu leczenia. Jedną z gałęzi medycyny, w której możliwości tej metody wykorzystywane są szczególnie często jest dermatologia. W wielu przypadkach to właśnie ona umożliwia postawienie prawidłowej diagnozy. Na czym polega badanie histopatologiczne i czy jest wiarygodne?

Czym jest badanie histopatologiczne?

W bardzo szerokim ujęciu badanie histopatologiczne polega na analizie próbki tkanek pod mikroskopem. Ocenie może być poddany materiał pobrany z gruczołów, płyny lub wycinki błony śluzowej. W przypadku dermatologii najczęściej wykonuje się badanie histopatologiczne znamion lub innych zmian skórnych – do analizy w takim przypadku zostaje wysłany fragment tkanki pobrany ze znamienia lub treść uwolniona na przykład z ropnia czy kaszaka.

Na czym polega badanie histopatologiczne?

Aby wyjaśnić, co to jest badanie histopatologiczne, należy przybliżyć również pojęcie biopsji. Oznacza ono procedurę pobrania próbki tkanki od pacjenta w taki sposób, by możliwa była jego analiza pod mikroskopem. W przypadku zmian skórnych najczęściej przeprowadza się tak zwaną biopsję wycinającą. Polega na chirurgicznym wycięciu fragmentu skóry lub zmiany. Próbka umieszczana jest w utrwalaczu, który chroni ją przed uszkodzeniem oraz wyschnięciem.

Podobnie postępuje się również podczas wycinania zmian skórnych. Jednak nie zawsze jest taka możliwość. To, czy badanie histopatologiczne jest wiarygodne, zależy przede wszystkim od stanu tkanek. Dlatego nie poddaje się mu na przykład niektórych zmian usuwanych za pomocą lasera.

Pobrany wycinek (lub wycinki) przekazywane są następnie do laboratorium. Właściwe badanie histopatologiczne zmiany polega na analizie gotowej próbki przez patomorfologa. Jego wyniki są dostępne zazwyczaj po kilku lub kilkunastu dniach.

Specjalista przygotowuje preparat poprzez utrwalenie wycinka w formalinie oraz umieszczenie w parafinie. Dzięki temu powstaje bloczek, który może być pocięty na bardzo cienkie kawałki. Dopiero takie „plasterki” mogą być obejrzane pod mikroskopem. Ich analiza pozwala określić, czy obecne są w nich atypowe lub dzielące się w nietypowy sposób komórki. Pozwala to nie tylko stwierdzić lub wykluczyć obecność procesu rozwoju nowotworu, ale także różnicować zmiany łagodne od złośliwych.

Czytaj także: Jak odróżnić niegroźną zmianę od nowotworu skóry?

W jakim celu wykonuje się badanie histopatologiczne?

Gabinet chirurgii Vitabene oferuje szereg zabiegów z zakresu dermatologii, medycyny estetycznej oraz chirurgii. Wiele z nich polega na usuwaniu znamion i innych zmian skórnych, których pojawienie się może być spowodowane rozmaitymi czynnikami. Choć większość z nich jest całkowicie niegroźna, nie należy ich bagatelizować.

Zdarza się, że coś, co wydaje się być pospolitą zmianą barwnikową, okazuje się jednym z najgroźniejszych nowotworów – czerniakiem złośliwym (dowiedz się więcej o czerniaku). Choć zdarza się, że wstępne różnicowanie może być dokonane już przez lekarza dermatologia za pomocą dermatoskopu, dopiero badanie histopatologiczne znamion pozwala uzyskać ostateczną odpowiedź na pytanie o charakter zmiany.

To, w jakim celu wykonuje się badanie histopatologiczne, sprawia że analizie powinna być poddawana każda podejrzana zmiana – również wtedy, gdy zostanie usunięta przez chirurga lub dermatologa. Szczególnie ważne jest to w przypadku pacjentów, u których zmiany mają duże rozmiary lub nietypowy wygląd.

To wszystko sprawia, że niektóre zmiany usunięte przez specjalistów Vitabene są od razu przekazywane do pracowni, w której poddaje się je badaniu histopatologicznemu. Cena badania jest w takim przypadku już wliczona w koszt zabiegu. Dzięki temu nasi pacjenci zyskują możliwość bardzo szybkiego wykrycia ewentualnego nowotworu. To z kolei ma kluczowe znaczenie dla przebiegu oraz skuteczności leczenia, znacznie zwiększając szanse na powstrzymanie rozwoju choroby i powrót do pełni zdrowia.

Źródła:

1. A. Szczeklik, Choroby wewnętrzne, tom I, Kraków 2005
2. Renata Langfort, Andrzej Marszałek, Janusz Ryś, Standardy organizacyjne oraz standardy postępowania w patomorfologii, Wytyczne dla zakładów/pracowni patomorfologii, zdrowie.gov.pl, (dost. 25.03.2022);

3. Jarosław Gośliński, Badanie histopatologiczne guza nowotworowego, zwrotnikraka.pl (dost. 25.03.2022);